Σύμφωνα με τους λαογράφους, η Καθαρά Δευτέρα πήρε το όνομά της από τη συνήθεια των νοικοκυρών να καθαρίζουν την ημέρα εκείνη τα μαγειρικά τους σκεύη από τα κρεατικά μαγειρέματα της Απoκριάς. Για αυτόν τον λόγο, στο τραπέζι της Καθαράς Δευτέρας, νηστίσιμα εδέσματα όπως όσπρια, θαλασσινοί μεζέδες και λαγάνα έχουν την τιμητική τους. Πρωταγωνιστής όλων, όμως, είναι διαχρονικά ο Μακεδονικός Χαλβάς!

Το πέταγμα του χαρταετού συμβολίζει την πνευματική ανάταση του ανθρώπου και αποτελεί παραδοσιακό έθιμο της Καθαράς Δευτέρας. Κάθε χρόνο τέτοια μέρα ο ελληνικός ουρανός γεμίζει με πολύχρωμους χαρταετούς και το τραπέζι μας με νηστίσιμες λιχουδιές όπως ο Μακεδονικός Χαλβάς. Συμβουλή: Το πέταγμα του χαρταετού θέλει ιδιαίτερη μαστοριά, γι’αυτό δώστε ιδιαίτερη προσοχή στα ζύγια της καλούμπας και στο μέγεθος της ουράς.

Η ονομασία «Κούλουμα» αναφέρεται στον υπαίθριο εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας. Κατά την πιθανότερη εκδοχή, η λέξη προέρχεται από τον αναγραμματισμό της λατινικής λέξης "cumulus", που, εκτός των άλλων, σημαίνει αφθονία και σηματοδοτεί την αρχή της Σαρακοστής και της νηστείας, περίοδο κατά την οποία ο Μακεδονικός Χαλβάς δεν λείπει από κανένα ελληνικό τραπέζι!